Tijdens zijn jaarlijkse vraag-en-antwoordsessie met het Russische publiek werd president Vladimir Poetin onverwachts geconfronteerd met zijn AI-dubbelganger. Een ‘deepfake’ Poetin stelde hem vragen over dubbelgangers en de impact van kunstmatige intelligentie.

De AI-dubbelganger bracht Poetin duidelijk zichtbaar van zijn stuk. “Meneer de president, goedemiddag, ik ben een student aan het Sint-Petersburg Instituut. Heeft u veel dubbelgangers? En wat is uw houding ten opzichte van de gevaren van neurale netwerken en kunstmatige intelligentie?” vroeg de AI.

De vraag werd ontvangen met gelach van het publiek en een korte pauze van een ernstig kijkende Poetin. Hij reageerde uiteindelijk door te zeggen: “Ik zie dat je op mij lijkt en met mijn stem spreekt. Maar ik heb erover nagedacht en besloten dat er maar één persoon moet zijn die op mij lijkt en met mijn stem spreekt, en dat zal ik zelf zijn.”

 

Poetin gaf verder commentaar op het thema kunstmatige intelligentie, waarbij hij erkende dat het onmogelijk is om de opkomst ervan te voorkomen. “Of we kunstmatige intelligentie nu moeten vrezen of niet… we kunnen het niet tegenhouden. Dat betekent dat we het proces moeten leiden. We moeten tot de leiders op dit gebied behoren,” vervolgde hij. “Niemand weet waar dit ons zal brengen. Dit is de realiteit van vandaag,” voegde hij eraan toe.

 

Deze onverwachte interactie met zijn digitale evenbeeld onderstreepte een surrealistisch moment in een anders strak geregisseerde sessie en geeft een fascinerende inkijk in de complexe relatie tussen politiek en technologie. Eens te meer benadrukte het de alsmaar groeiende invloed van kunstmatige intelligentie in de moderne wereld.

En hoe makkelijk het tegenwoordig is om zelf deepfakes te maken, blijkt maar weer uit de website https://www.fal.ai/camera. Hier kun je in de prompt aangeven wie je wilt zijn en in een fractie van een seconde verander je realtime in die persoon. Check het onderstaande filmpje. Van George Clooney naar Geert Wilders naar koning Willem Alexander naar Vladimir Poetin. Nog niet perfect, maar toch!

Het is verkiezingstijd, dus op elke hoek van de straat worden we toegesproken door vriendelijk en/of betrouwbaar kijkende politici, die ons over proberen te halen op hún partij te stemmen. Ik verwonder me regelmatig over boodschappen op outdoor posters (daarover schreef ik eerder op Marketingfacts), maar zo vlak voor de verkiezingen nog net iets meer.

Bij veel politieke partijen krijg je de indruk dat ze worstelen met hun campagneregel. Zo niet, dan zouden sommige partijen dat de volgende keer misschien iets meer moeten doen. Al moet ik ook toegeven dat een briefing waarin staat ‘verzin een kort en krachtig zinnetje dat onze politieke partij adequaat vangt’ best lastig is.

Voor kort en krachtig heb je sowieso een goede copywriter nodig – niet iedereen lijkt daar de beschikking over te hebben. Maar het moet ook een zinnetje zijn dat past bij het DNA van de partij. Dat duidelijk een doelgroep aanspreekt. En dat liefst ook nog een beetje onderscheidend is in de overvloed aan politieke boodschappen. Nu begrijp ik dat de partijen véél meer communiceren dan op deze posters te zien is, maar ik verplaats me even in de haastige voorbijganger die geen lineaire tv meer kijkt.

Hardop denkend probeer ik erachter te komen wat ze willen zeggen en waarom dat wel of geen goed idee is. Ongetwijfeld ben ik politiek gekleurd en sla ik soms de plank een beetje mis (laat het me weten in de comments), maar dit is hoe ik ze zou lezen en beoordelen (als zwevende voorbijganger).

VVD: Aan jouw kant

Waarom ze over Dilan Yeşilgöz een oranje filtertje hebben gegooid, begrijp ik niet helemaal – er zit al voldoende huisstijl in de poster, lijkt me. Maar dat ze vriendelijk kijkend aan mijn kant zegt te staan, wordt onmiddellijk duidelijk. Dat is vreemd, want het betekent dat iedereen die hierlangs loopt, fietst of rijdt zich aangesproken zou moeten voelen. Sympathiek en inclusief, maar als anti-immigratiepartij nogal ongeloofwaardig voor de VVD. Daarbij bedient deze partij héle specifieke doelgroepen, zoals vermogenden, ondernemers, autorijders en mensen die vinden dat Nederland vol is. Nu zou je kunnen stellen dat in ieder geval déze groepen zich aangesproken zullen voelen, maar ik neig naar: ‘als je werkelijk iedereen aanspreekt, spreekt je niemand werkelijk aan’.

 

GroenLinks-PvdA: Kies voor visie en daadkracht

Frans Timmermans, de man met Europese ervaring en een groen trackrecord, is het boegbeeld geworden van deze nieuwe linkse tandem. Hij kijkt verstandig in de camera en vertelt ons ‘visie’ met ‘daadkracht’ te combineren. Rutte ging er prat op géén visie te hebben, dus met Timmermans krijgen we iemand die wél aan de lange termijn denkt. Voor de kiezer die vooral brood op de plank wil, is ‘visie’ misschien een beetje een theoretisch begrip. Daadkracht daarentegen past beter bij de verandering waar veel kiezers naar snakken. Er zijn nóg drie GLPvdA-posters met ‘Kies voor…’. Namelijk ‘betaalbaar wonen’, ‘eerlijk klimaatbeleid’ en ‘een overheid die je vertrouwt’. Opvallend: op één poster (over vertrouwen) lacht Timmermans (als een boer met kiespijn), zónder jasje en mét opgestroopte mouwen. Al met al zijn de boodschappen groen en sociaal, dus mooi in lijn met de kernbelofte van de nieuwe partij. Het zinnetje ‘Samen kan het’ lijkt me een mooie strik er omheen, want: 1. Het kán slaan op de fusie van GL en PvdA. 2. Het communiceert verbondenheid (= sympathiek). 3. Het straalt regeringsgezag uit (= vertrouwenwekkend).

SP: Pleisters plakken helpt niet

Verschillende posters laten verschillende headers zien die problemen in Nederland adresseren: ‘Onbetaalbare zorg’, ‘Woningnood’, ‘Armoede’, ‘Ongelijkheid’. Over deze woorden is een pleister geplakt. En daaronder staat het zinnetje: “Pleisters plakken helpt niet. SP stemmen wel.” Op zich een sterke gedachte, maar er valt wel wat op af te dingen. In eerste instantie fietste ik namelijk langs deze poster zónder het onderste zinnetje te lezen. En dacht toen: ‘Mmm, een pleister plakken is niet echt een structurele oplossing’. De autorijder mist het onderste zinnetje sowieso. Los daarvan, de SP is een typische oppositiepartij dus of het helpt om SP te stemmen valt te bezien. Tenslotte, het zou me niets verbazen als bij de voorbijganger alléén de pleister als oppervlakkige oplossing blijft hangen – helemáál als hij het onderste zinnetje niet leest.

 

D66: Stem voor nieuwe energie

Rob Jetten kijkt zelfverzekerd in de camera en roept de lezer op te stemmen voor nieuwe energie. Opmaak is wat vreemd; waarom dat logo zo groot, gecentreerd over Jetten heen? Typisch gevalletje ‘can you make the logo bigger’, lijkt het. Maar goed, na 13 jaar Rutte is de kiezer wel toe aan nieuwe energie, dus op zich begrijp ik deze boodschap. Daarnaast is Jetten (demissionair) klimaatminister, dus het gaat vast óók over groene energie. Die dubbele laag pakte ik niet onmiddellijk, omdat Jette er nogal prominent op staat én omdat D66 voor veel meer staat dan het klimaat. Hoe dan ook, ik denk dat Jetten die nieuwe energie wel heeft laten zien, maar tóch is het een beetje een gevaarlijke boodschap. Kaag beloofde namelijk ‘nieuw leiderschap’, maar is daar in de perceptie van de kiezer niet echt in geslaagd. ‘Tja, dat hebben we eerder gehoord’, zou die kunnen denken. En dan wordt die ‘nieuwe energie’ opeens tóch een beetje sleets.

 

Partij van de Dieren: Keer het tij

‘Keer het tij’ lijkt net als ‘nieuwe energie’ een dubbele laag te willen vangen. Het zou kunnen gaan over zowel de zeespiegelstijging als over het wegstemmen van de gevestigde orde. Ik begrijp dat klimaatverandering mede door de bio-industrie wordt veroorzaakt (en het klimaat de biodiversiteit aantast), maar misschien had het toch gewoon over dieren moeten gaan (en niet over de zeespiegelstijging). Helemáál omdat veel gevestigde partijen óók het klimaat omarmen. Dat maakt deze boodschap (en daarmee de PvdD) onopvallender.

 

Volt: De rest van je leven speelt zich af in de toekomst

Wat een zin! Die je wil je bedenken als reclamemaker. Misschien wel wat highbrow, maar ik denk dat hij erg goed aansluit bij de homogene doelgroep van Volt; een rationele kiezer die gelooft in de kracht van innovatie en de maakbaarheid van de wereld. Het zinnetje rekent daarnaast ook af met de blik op de achteruitkijkspiegel van het conservatisme. De posters van Volt op de verzamelborden hebben overigens een hele grote QR-code. Met piepklein eronder: ‘Inhoud past niet op een poster’. Gedurfd en wederom een slimme vondst, maar ik vraag me af hoeveel mensen de QR-code scannen. Bovendien maakt het de partij wel héél erg afstandelijk.

 

BBB: Iedere dag BBBeter

Het soort zinnetje dat reclamemakers graag verzinnen voor retailers. Zoiets als: ‘Dat is het lekkere van Albert Heijn’. Het woord ‘beter’ is wel erg vaag en positioneert dus niet echt. Bovendien zou ‘Vroeger was alles BBBeter’ een eerlijkere zin zijn geweest. Maar de kiezer weet welke one issue hij krijgt bij deze partij, dus het maakt eigenlijk niet zoveel uit wat er staat.

 

 

BIJ1: Breek de ketens, beken kleur

In het hoofd van de kiezer is BIJ1 nog steeds sterk verbonden met Sylvana Simons. Los daarvan spreekt deze zin vooral mensen van kleur aan op een nogal activistische manier. Een mooi voorbeeld van dúrven kiezen (voor een doelgroep). Tegelijk laat de partij daarmee misschien ook wel wat potentiële kiezers liggen. Bij de naam ‘BIJ1’ zou een wat vriendelijkere en inclusievere boodschap niet misstaan.

Christen Unie: Geloof in de samenleving

Geloof past erg goed bij de CU natuurlijk. ‘Geloof in de samenleving’ is misschien een tikkeltje naïef (vanuit een seculier standpunt), maar het klinkt wel onmiddellijk sympathiek voor een brede doelgroep.

SGP: Woord houden

Ook een christelijke partij, maar met een totaal andere boodschap. Een stevige belofte naar de kiezer, maar het klinkt vooral streng en helemaal niet warm. En dat past dan misschien toch wel weer heel erg goed bij deze gereformeerde partij.

Eind vorige eeuw keek iedereen naar Jiskefet, een groep briljante acteurs die een groot aantal onvergetelijke, ongeëvenaarde sketches maakten. Ik noem er een aantal; het studentenhuis met Van Binsbergen en nog een paar lullo’s. Debiteuren-Crediteuren met Storm en juffrouw Jannie. En Multilul het ‘creative advertising media communication consultant agency’ met twee creatieve klootzakken zoals je ze in reclameland vandaag nog maar zelden ziet.

In de sketch die je hier terugvindt, worden beide creatieven in de luren gelegd door de radiocommercial-producer die een ‘Hidden Sound System’ heeft aangeschaft. Het systeem stuurt met de muziek een verborgen geluid mee, waarmee het gedrag van de luisteraar beïnvloed kan worden. Vanzelfsprekend trappen beide reclameheren er (nét) niet in, al staan ze even later, hoewel nog vroeg in de ochtend, toch met een biertje in hun hand. Nu ik terugdenk aan mijn eigen jaren in de reclame, was dat misschien eerder regel dan uitzondering, maar goed.

Toen ik de sketch voor het eerst zag, dacht ik: ‘goh, dat zou mooi zijn als er zo’n systeem bestond’. Nu bijna twee decennia later weet ik dat het bestaat. Sterker nog; het bestaat al enkele honderdduizenden jaren en het heeft inderdaad een grote invloed op ons gedrag. Het heeft niets te maken met elektronica of IT hoewel het wel een systeem is; een systeem van neuronen in ons brein dat Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman systeem één heeft genoemd, het snelle intuïtieve brein waarin veel onbewuste processen een rol spelen. Deze processen hebben zo’n enorme impact op ons gedrag dat we er een stemmetje in ons hoofd voor nodig hebben om elke irrationaliteit in dat gedrag te verklaren, en in de meeste gevallen te vergoeilijken.

Nudging, priming, copying

Met de populariteit van de boeken en publicaties van wetenschappers als Kahneman (Thinking fast and slow) Thaler (Nudge) en Cialdini (Influence) beginnen we te begrijpen hoe je dat onderbewuste moet beïnvloeden zodat het op zijn (of haar) beurt weer het bewustzijn beïnvloedt die ons gedrag bepaalt, althans dat denkt het stemmetje, want tot dat bepaalde gedrag is dan al lang besloten. Het beïnvloeden doen we door ‘nudgen’, ‘primen’ en ‘copying’. De letterlijke vertaling van een ‘nudge’ is een zetje, een duwtje in de rug. De letterlijke vertaling van ‘priming’ is iets klaarzetten. En elkaars gedrag kopiëren, dat doen we voortdurend.

Rijp beraad

Het resultaat van een van de opvallendste gedragsbeïnvloedingen in de politiek hebben we vorige week woensdag 15 maart 2023 mogen zien. Bijna 20% van alle kiezers; een kleine 1,5 miljoen Nederlanders, besloot na goed overleg en rijp beraad te kiezen voor BBB als vertegenwoordiger van hun lokale belangen en als poortwachter van de nationale wetgeving. Wetende wat we nu weten over het menselijk handelen, is het twijfelachtig dat ‘goed overleg en rijp beraad’ er ook maar iets mee te maken hebben gehad.

Tweederde van alle stemmen op BBB is verkregen door, wat ik zou willen betitelen als Hidden Campaigning. We zijn geprimed, genudged en hebben elkaars gedrag dat daaruit voortvloeide gekopieerd. Tweederde van alle BBB-stemmers is een aantal dat bevestigd lijkt te worden door de berekeningen van Ipsos die stelt dat BBB ‘slechts’ 1 op de 3 van hun behaalde stemmen van het plattenland heeft gehaald.

Hidden campaigning bij BBB

Het ondersteboven ophangen van vlaggen gaf uiting aan gevoelens van onmacht en onvrede. Het blauw-wit-rood werd onbewust het symbool voor verandering en niet uitsluitend bij de boeren. We werden genudged: ons wantrouwen tegenover Brussel werd aangewakkerd door de acties van de boeren, compleet met trekkers en tractoren vanuit het hele land, op weg naar Den Haag. Een geweldige mediacampagne werd opgetuigd door de media zelf. Gratis reclame voor de omgekeerde vlaggen, veelvuldige interviews met mevrouw Van der Plas, soms wel bij drie verschillende omroepen op één avond. Onbewust werd de kieswet omzeild die zegt dat er niet eerder dan drie weken voorafgaand aan de verkiezingsdag geadverteerd mag worden. Al maanden van tevoren stonden er in de weilanden van de boer actieborden die ons een duwtje gaven richting alles behalve de huidige regering. En Den Haag vond dat goed: ‘laat maar wapperen’. Waar jij hemel en aarde moet bewegen om een bord voor de lokale braderie op te hangen. Mocht de boer ongebreideld zijn gang gaan.

“We werden genudged: ons wantrouwen tegenover Brussel werd aangewakkerd door de acties van de boeren, compleet met trekkers en tractoren vanuit het hele land, op weg naar Den Haag.”

Zo kon het gebeuren dat van de 8,5 miljoen stemmers (62% van het electoraat), een kleine 20% op BBB heeft gestemd; ruim 1,5 miljoen mensen. Dat is tien keer meer dan alle mensen die werkzaam zijn in de agrarische sector, vissers, bos- en tuinbouwers en alle andere aanpalende beroepen zoals dierenartsen incluis.

BBB: Beloven, beïnvloeden, binnenhalen

Bewust of niet; BBB heeft een strategie gekozen waaraan elke politieke partij, en misschien ook wel NGO’s  een puntje kunnen zuigen. Ik zou het de BBB-strategie willen noemen. Je kiest voor een heldere eenduidige Belofte met maximaal drie pijlers, bij voorbaat emotioneel verpakt. Bijvoorbeeld Weg met de stikstof, weg met de regeltjes en gezond voedsel voor mens en dier. Dan de Beïnvloeding; vaak, veel en verstopt bijvoorbeeld met borden in de weilanden met ‘no farmers no food’ tja, dat klinkt logisch. Of zoekend naar sympathie ‘help de boer’, Of creëren van empathie ‘geleuf ie ut allemoal nog?

Als je het maar vaak genoeg hoort en ziet, zelfs vanuit de ooghoeken in de auto, wordt het een ‘hardwire’ Volgens mijn partner professor Lamme gebeurt dat pas bij zo’n 20 contacten, maar ik kan je verzekeren dat BBB dat aantal in zeven maanden van ‘campagnevoering’ bij de gemiddelde Nederlander ruimschoots gehaald heeft. En dan komt het moeilijkste; het Binnenhalen, in dit geval het werven van stemmen. Daar heb je talent voor nodig het talent van de focus. Niet afwijken van het plan dat is uitgezet, herhalen van de belofte, herhalen, herhalen en als het saai wordt, op een andere manier herhalen.

Want mensen willen geen verandering maar wel verrassing. Rutte kan dat goed, getuige zijn 12-jarig record als premier van dit land. En ook Van der Plas kan dit goed. Ze herhaalt de standpunten en speelt ermee afhankelijk van haar toehoorders. Meer natuur klinkt beter als ‘de boer z’n gang laten gaan’. Minder regelgeving willen we allemaal. Gezond eten ja, tuurlijk. En zo word je groot. Groot blijven wordt de nieuwe uitdaging, getuige de eendagsvliegen in de politiek. Daartoe moeten alle BBB-ers bij Van der Plas in de leer en dan vooral heel strak in de leer. Ik zag bij Lubach de eerste glijpartijen alweer voorbijkomen…

Wat kunnen we leren

Ik had eens een baas die zei; “Pas op; de massa is dom, maar het individu is slim.” Eén op Eén mag niemand onderschat worden en moet er bewijsvoering paraat zijn om beloftes te onderbouwen. Maar in de communicatie van de beloftes naar de massa moet vooral het vooral KISS zijn; Keep It Simple and Short. Weg met de stikstof, weg met de regeltjes, beter voedsel voor iedereen. Peer grouping: smeed de doelgroep tot één geheel, maak een zo’n groot mogelijke groep uniform, maar geeft ze het gevoel uniek te zijn. Ik mocht dat nog eens bedenken voor Etos; “Wij zijn er alleen voor vrouwen die goed voor zichzelf zorgen.” BBB deed het ook. Alsof de Belangen van Boer en Burger in een beweging te vangen zijn…. Last but not least: ga altijd uit van het onderbewuste dat gestuurd wordt door emoties.

Oh ja, en bedenk een omgekeerde vlag.

De digitalisering heeft de politiek veranderd, schrijft voormalig D66-kamerlid Kees Verhoeven in zijn recent verschenen boek “De democratie crasht: Politieke onmacht in het digitale tijdperk” (geen affiliatelink). Enerzijds hebben technologische ontwikkelingen als sociale media en de toenemende beschikbaarheid van data en algoritmen een grote invloed op de samenleving en daarmee op de politiek. Anderzijds heeft het gebruik van digitale technologie door de politiek zelf ook een grote invloed op hoe de politiek zich ontwikkeld.

Vorige week was  de boekpresentatie in Beeld & Geluid in Den Haag waar hij samen met Gert Jan Segers (voormalig fractievoorzitter ChristenUnie), Brenno de Winter (ICT-deskundige) en Valerie Frissen (hoogleraar digitale technologie en sociale verandering) in debat is gegaan over de impact van digitalisering op de democratie. Voor geïnteresseerden heb ik een korte recensie geschreven van zijn boek.

In het eerste deel van het boek (hoofdstuk 1 t/m hoofdstuk 5) schetst Verhoeven heel goed het samenspel tussen technologie, psychologie en democratie waarbij hij nader ingaat op de risico’s van systeemfouten (controledrift, scoringsdrang en werkdwang) en denkfouten (oordelen, overtuigingen en omgevingsinvloeden) en hoe de datamacht van big tech daarbij mens en maatschappij beschadigt.

In het tweede deel van het boek (h6 en h7) laat Verhoeven zien dat de datagedreven controlezucht van de overheid nog lang niet is gestild en dat wetgeving hierover een zorgvuldige by-design aanpak vraagt. Hij laat heel mooi zien hoe wetgeving werkt en hoe dit begint met het doel van een wet gevolgd door de middelen (zoals eisen, verboden en boetes) en als laatste de controle en naleving. Hij zet de drie wetsonderdelen doel, middel en controle in een simpele formule: doel + middel + controle = wet (p.135). Een goede wet streeft een duidelijk doel na, met effectieve en proportionele middelen en zorgt voor voldoende controle op de uitvoering. Persoonlijk zou ik overigens deze wet formuleren als: doel x middel x controle = wet waarbij je een perfecte wet hebt als alle drie wetsonderdelen 100 procent scoren.

In het derde en laatste deel (h8 en h9) komt Verhoeven met voorstellen hoe we de wisselwerking tussen systeemfouten en denkfouten kunnen doorbreken. Systeemfouten kunnen we volgens Verhoeven voorkomen door invoeren van gecontroleerd vertrouwen, de inhoud centraal te stellen en de aandacht te beschermen. Denkfouten kunnen we indammen door functioneel te vertragen en ruimte voor twijfel toe te laten. Tot slot schetst hij enkele beleidskaders om de digitale samenleving te verbeteren door o.a. de digitale opbrengsten eerlijk te verdelen, onze democratie en autonomie te beschermen en onze rechtstaat te bewaken.

Excuses voor cookiewet

In het boek maakt Verhoeven ook excuses voor de cookiewet, waarover hij zelf zegt dat de intentie goed was maar de aanpak verkeerd. Een citaat uit hoofdstuk 2:

Wie een willekeurige website bezoekt wordt getrakteerd op een venster over cookies: bestandjes die de aanbieder van een website op je computer zet. De cookiemelding verdwijnt pas door op ‘OK’, ‘Ja’ of ‘Akkoord’ te klikken. Het overgrote deel van de mensen doet dit, zonder te lezen waar ze akkoord op geven. Zo staan veel mensen gedachteloos toe dat bedrijven zo veel mogelijk informatie over hen verzamelen. Het internet staat dus vol met irritante pop-upschermen die amper iets uitrichten tegen het verdienmodel waarmee internetbedrijven hun miljarden binnenhalen.

Deze blunder heet ‘de cookiewet’ en heb je mede aan mij te danken. Sorry daarvoor. Als jong en onstuimig Kamerlid trad ik in 2011 toe tot een monsterverbond van PvdA en PVV dat het gebruik van cookies wilde stoppen. Die intentie was goed, alleen was de aanpak verkeerd. Hoewel ik daar destijds nadrukkelijk voor gewaarschuwd werd, hield ik mijn poot stijf. Er móést íéts gebeuren! Al snel bleek dat de goedbedoelde cookiewet het probleem niet oploste maar eerder verergerde. Het principiële onrecht dat we voelden vanwege de grootschalige privacyschendingen vanuit Silicon Valley ging gepaard met politieke onmacht en overhaaste dadendrang. Met als resultaat een gemankeerde wet uit de Haagse kaasstolp.

Wetgeving en de rol van digitale technologie

Eerlijk gezegd dacht ik dat het een gedegen handboek voor de politiek zou zijn, maar doordat Verhoeven het boek heeft geschreven aan de hand van zijn eigen ervaringen in de Tweede Kamer met onder andere de Cookiewet, Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (WGS) en de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) of ‘Sleepwet’, leest het boek als een trein.

Het heeft mij vooral veel geleerd over hoe wetgeving in Nederland tot stand komt en welke impact digitale technologie daarop heeft. Wat mij betreft een must read voor alle bestuurders en politici en voor iedereen die meer wil weten over hoe wetgeving tot stand komt in Nederland.

Politieke campagnes zijn spiegel voor marketeers

Politiek op social: check zelf wat ze uitgeven

Politiek laat ondernemers stikken

FutureWatch: de rol van Facebook, Twitter en Google bij politieke campagnes

Contentmarketeer? Blogger? Advies: laat politiek links liggen!

Verkiezingen in beeld: welke video-strategie hanteren onze politieke partijen?

Is video ideaal voor het aansporen tot politiek gedrag?

Politiek merkonderzoek: PvdA zoekt zekerheid én kiezers

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!